Michał Zwyrtek
Czy twój zawód zniknie do 2025 roku? Sprawdź, co mówi raport WEF
Czy zastanawiałeś się kiedyś, jak będzie wyglądał rynek pracy w przyszłości? Jakie zawody będą najbardziej poszukiwane i jakie umiejętności będą potrzebne do ich wykonywania? Jak technologia, pandemia i zmiany klimatu wpłyną na zmiany w zapotrzebowaniu na pracę? Jak możesz lepiej przygotować się do przyszłości pracy i wykorzystać jej możliwości?
Jeśli tak, to warto zapoznać się z najważniejszymi wnioskami z raportu Światowego Forum Ekonomicznego (WEF) zatytułowanego „Przyszłość pracy 2023”. Raport ten jest oparty na badaniu przeprowadzonym wśród ponad 3000 firm z różnych sektorów i regionów świata, które oceniły wpływ technologii, pandemii i zmian klimatu na rynek pracy w latach 2020-2025.
Przyszłość pracy - co nas czeka?
Technologia jest jednym z głównych czynników wpływających na rynek pracy. Nowe narzędzia i rozwiązania mogą ułatwić, usprawnić lub całkowicie zmienić sposób wykonywania różnych zadań. Raport pokazuje, że do 2025 roku około 85 milionów miejsc pracy może zostać zastąpionych przez automatyzację i sztuczną inteligencję, ale jednocześnie powstanie około 97 milionów nowych ról, które będą wymagały nowych umiejętności i kompetencji.
Przyspieszenie adaptacji technologicznej
Jednym z kluczowych trendów obserwowanych w raporcie WEF jest przyspieszenie adaptacji technologicznej przez firmy w odpowiedzi na wyzwania i możliwości wynikające z pandemii i zmian klimatu. Sztuczna inteligencja znajduje najszersze zastosowanie wśród branż cyfrowych i komunikacji, usług księgowych i finansowych oraz opieki zdrowotnej. Big data, Internet rzeczy, automatyka i robotyka są silnie adaptowane w przemyśle, podczas gdy branża rządowa i sektora publicznego wykazuje wyraźne skupienie na cyberbezpieczeństwie.
Adaptacja technologiczna ma wiele korzyści dla firm i pracowników, takich jak poprawa wydajności, jakości, bezpieczeństwa i innowacyjności. Jednakże wiąże się również z wieloma wyzwaniami, takimi jak ryzyko utraty miejsc pracy przez automatyzację, potrzeba ciągłego uczenia się i dostosowywania się do zmieniających się wymagań, a także zagrożenia dla prywatności i bezpieczeństwa danych.
Które zawody będą najbardziej narażone na zastąpienie przez automatyzację i sztuczną inteligencję?
Nie wszystkie zawody będą korzystać z wprowadzania nowych technologii. Niektóre z nich będą zagrożone przez automatyzację i sztuczną inteligencję, które będą w stanie wykonywać te same lub podobne zadania szybciej, taniej i lepiej niż ludzie. Raport WEF szacuje, że do 2025 roku około 85 milionów miejsc pracy może zostać zastąpionych przez maszyny. Są to głównie zawody związane z pracą biurową i administracyjną, pracą produkcyjną i ręczną, a także sprzedażą i obsługą klienta. Te zawody będą wymagać przekwalifikowania lub zmiany ścieżki kariery. Raport WEF wskazuje, że około 40% pracowników będzie potrzebowało zmiany swojej roli zawodowej lub branży do 2025 roku. Firmy i rządy będą musiały zapewnić wsparcie i pomoc dla tych pracowników w procesie przejścia do nowych ról.
Oczywiście, nie oznacza to, że te zawody znikną całkowicie lub że nie będą miały żadnej wartości. Niektóre z nich mogą się przekształcić lub dostosować do nowych warunków lub wymagań. Niektóre z nich mogą być nadal potrzebne w niektórych obszarach lub sytuacjach. Jednakże, ogólnie rzecz biorąc, te zawody będą miały mniejsze szanse na rynku pracy w przyszłości niż inne. Dlatego pracownicy wykonujący te zawody powinni być świadomi ryzyka utraty pracy lub spadku dochodów oraz szukać sposobów na rozwijanie nowych umiejętności lub zmianę ścieżki kariery.
Co nas czeka?
Raport wykazuje również, że umiejętności miękkie staną się coraz bardziej istotne na rynku pracy w erze cyfrowej. Umiejętności takie jak komunikacja, przywództwo, kreatywność czy zdolność do rozwiązywania problemów, nabiorą większego znaczenia. Wraz z automatyzacją pewnych zadań, ludzie będą musieli skoncentrować się na aspektach pracy, które wymagają unikalnych zdolności ludzkich, takich jak empatia, zdolność do współpracy i twórczego myślenia. Ponadto, aby skutecznie dostosować się do zmieniających się warunków, pracownicy będą musieli kontynuować proces nauki przez całe życie, rozwijając swoje umiejętności i poszerzając swoją wiedzę.
Kolejnym istotnym trendem, który wynika z raportu, jest zacieranie granic między pracą a życiem prywatnym w erze cyfrowej. Technologie umożliwiają pracę zdalną i elastyczne godziny pracy, co potencjalnie może prowadzić do większej równowagi między pracą a życiem prywatnym. Jednakże, równocześnie pracownicy muszą nauczyć się radzić sobie z nadmiarem informacji i zarządzać stresem wynikającym z ciągłego dostępu do pracy, co stanowi wyzwanie dla zachowania równowagi. Wymaga to zdolności samodyscypliny, umiejętności zarządzania czasem i umiejętności odłączania się od pracy w celu regeneracji i dbania o własne zdrowie psychiczne.
Zawody przyszłości
Jednocześnie, oprócz wyzwań, raport Future of Jobs 2023 ukazuje również ogromne możliwości, jakie niesie ze sobą rozwój technologii. Powstanie nowych miejsc pracy, które dotychczas były nieznane, stwarza szanse dla pracowników do rozwijania się w nowych dziedzinach. Sektory takie jak sztuczna inteligencja, analiza danych, cybersecurity czy rozwój zielonych technologii będą potrzebować specjalistów o wysokich umiejętnościach. Pracownicy mogą zatem skorzystać z tych nowych perspektyw, jeśli będą kontynuować rozwój swoich umiejętności w odpowiednich obszarach.
Raport WEF przewiduje, że do 2025 roku powstanie około 97 milionów nowych miejsc pracy, które będą wymagać nowych lub zmodyfikowanych umiejętności. Umiejętności te można podzielić na trzy kategorie:
Umiejętności techniczne, czyli umiejętności związane z obsługą, programowaniem, projektowaniem lub naprawą maszyn, urządzeń lub systemów. Umiejętności techniczne będą potrzebne do wykonywania ról takich jak analityk danych, inżynier oprogramowania, specjalista ds. cyberbezpieczeństwa, programista AI, robotyk czy inżynier IoT.
Umiejętności miękkie, czyli umiejętności związane z komunikacją, współpracą, kreatywnością, rozwiązywaniem problemów, krytycznym myśleniem czy zarządzaniem emocjami. Umiejętności miękkie będą potrzebne do wykonywania ról takich jak menedżer projektu, lider zespołu, doradca klienta, nauczyciel, trener czy coach.
Umiejętności specjalistyczne, czyli umiejętności związane z konkretną dziedziną wiedzy lub praktyki. Umiejętności specjalistyczne będą potrzebne do wykonywania ról takich jak lekarz, prawnik, księgowy, architekt, inżynier biomedyczny czy ekspert ds. zrównoważonego rozwoju.
Raport WEF identyfikuje 20 zawodów, które będą najbardziej rosnąć i tworzyć nowe miejsca pracy do 2025 roku. Są to m.in. analitycy danych, specjaliści ds. sztucznej inteligencji i uczenia maszynowego, specjaliści ds. big data, specjaliści ds. transformacji cyfrowej oraz inżynierowie robotyki i mechatroniki.
Jakie wnioski?
Rynek pracy w przyszłości będzie bardzo różny od tego, który znamy dzisiaj. Nowe technologie, pandemia i zmiany klimatu będą miały duży wpływ na to, jak ludzie będą pracować, gdzie będą pracować, co będą robić i jak będą się uczyć.
Raport WEF pokazuje, że do 2025 roku powstanie około 97 milionów nowych miejsc pracy, które będą wymagać nowych lub zmodyfikowanych umiejętności. Jednocześnie około 85 milionów miejsc pracy może zostać zastąpionych przez automatyzację i sztuczną inteligencję.
Aby nadążyć za zmianami na rynku pracy i rozwijać swoje umiejętności, pracownicy będą musieli uczyć się przez całe życie. Firmy i instytucje edukacyjne będą musiały dostosować swoją ofertę i metody nauczania do potrzeb i preferencji pracowników.
Zmiany na rynku pracy będą stwarzać zarówno wyzwania, jak i możliwości dla pracowników, pracodawców i społeczeństwa. Aby być gotowym na zmiany i skorzystać z nowych możliwości, trzeba być otwartym, ciekawym i aktywnym.
Aby nadążyć za zmianami na rynku pracy i rozwijać swoje umiejętności, pracownicy będą musieli uczyć się przez całe życie. Raport WEF szacuje, że do 2025 roku średni pracownik będzie potrzebował dodatkowych 101 dni szkolenia lub nauki. Firmy i instytucje edukacyjne będą musiały dostosować swoją ofertę i metody nauczania do potrzeb i preferencji pracowników.